Pathway
Son Güncelleme (Salı, 22 Mart 2016 14:26) Muhammet Kabar tarafından yazıldı. Pazar, 05 Temmuz 2015 12:45
İ Ş Y Ü K Ü A N A L İ Z İ
İŞ YÜKÜ ANALİZİNİN TANIMI
İş yükü analizi; Bir kurum yada kuruluştayapılan işler ve diğer faaliyetlerle ilgili
veri toplayıp analiz etme sürecidir.
PALMER ve WINTERS’e göre iş yükü analizi; İşletmelerde yapılan işlerin en önemli yönlerini ortaya çıkararak o işi tanımlama ve çözümleme sürecidir.[1]
Prof. Dr. Öznur YÜKSEL’e göre iş yükü analizi; Bir örgütteki insan kaynaklarının
fonksiyonları, kullandıkları yöntemler, ürettikleri mal ve hizmetler ile işleri için gerekli olan bilgi yetenek ve nitelikleri hakkında veri toplamaktır.[2]
WEİNER’e göre iş yükü analizi; En geniş anlamıyla, çalışanların emeğine, performansına ve tepkilerine etki eden çeşitli baskılara denir.[3]
Kısaca iş yükü analizi bir kurum veya kuruluşu uyumlu, verimli ve etkin olarak yönetmek[4]için gerekli olan bilgileri toplamak için en önemli araçtır.
İŞ YÜKÜ ANALİZİNİN AMAÇLARI
Kurum ve kuruluşlarda iş yükü analizi yapılmasının temel amaçlarını şöyle sıralayabiliriz;
Çalışanların, makinaların, sistemlerin veya kurumların performansını ölçmek
İş yükünün yoğunlaştığı birim ve bölümleri görmek,
Planlama ve programlama çalışmalarında yararlanmak,
Personel dağılımında ve norm kadro oluşturmada yardımcı olmak,
Yapılan işlerin gereklerini ortaya çıkarmak,
İş tanımları yapılırken yardımcı olmak,
İş standartları oluşturulurken veri olarak kullanılmak,
Ücretlerin belirlenmesinde ve dağılımında veri olarak kullanılmak,
Maliyetleri kontrol altında tutmak,
Diğer.
İŞ YÜKÜ ANALİZİNİN TEMEL AŞAMALARI
İş yükü analizinin temel aşamalarını şöyle ifade edebiliriz;
İş yükü analizi yapılması ihtiyacının ortaya çıkması,
İş yükü analizi yapılacak konunun tesbit edilmesi ve sınırlarının çizilmesi,
İş yükü analizi için sağlıklı veri temin edebilecek soru gurubu veya tablo hazırlanması,
Konu ile ilgili verilerin sağlıklı olarak toplanmasına önem verilmesi,
Toplanan verilerin dökümünün yapılarak tablolara işlenmesi,
Belli bir sistematik mantık içerisinde değerlerin tesbit edilmesi ve hesapların yapılması,
Elde edilen sonuçların listelenmesi ve eğer gerekiyorsa grafik veya diyagramlarının çizilmesi,
Sonuçların gerekirse doküman haline getirilerek üst yönetime ve ilgililere sunulması.
İŞ YÜKÜ ANALİZİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
İş yükü analizini etkileyen faktörleri şöyle dile getirebiliriz;
İş yükü analizi yapılacak kurum veya kuruluşun yapısı,
İş yükü analizi yapılacak kurum ve kuruluşun yöneticilerinin ilgisi ve desteği,
İş yükü analizi yapılacak kurum veya kuruluştaki yapılan işlerin niteliği ve çeşitliliği,
Sağlıklı veri toplanabilecek bir yöntemin tesbit edilmesi,(OGM için gelen giden evrak sayıları ile işlem yapılan evrakların sürelerini içeren bir yöntem tesbit edilmiştir.)
Objektif veri toplanabilecek bir ortamın oluşturulması,
Analizi yapacak kişilerin eğitimi ve titizliği,
Diğer.
İŞ YÜKÜ ANALİZİ VE METOD
Metod analizi; yapılacak bir iş için bizi doğu yola ve başarıya götürecek bir metodun geliştirilmesi veya seçilmesidir.
Bireysel iş yükü analizinde metod analizinin temel faydalarını şöyle sıralayabiliriz;5
Verimliliği artırma,
Performansı yükseltme,
Maliyetleri düşürme,
Kaliteyi yükseltme
İş yükü analizi için kullanılacak metodun iş yükü analizi ile amaçladığımız hedeflere hizmet eder nitelikte ve başarıya götürecek özellikte olması gereklidir.
İş ile ve iş yükü analizi ile ilgili metodçalışmalarında ergonomiyi ve ergonomi çalışmalarından sağlanacak yararlar da unutulmamalıdır.[6]
İŞ YÜKÜ ANALİZİ VE ZAMAN
İş yükü analizi yapılacak konu ile ilgili zaman etüdünü doğru yapmak iş
yüküne konu yapılacak işlerin sürelerini doğru tesbit etmek bize iş yükünün
doğu hesaplanması açısından önemli avantajlar sağlar.
Zaman etüdü bir sadece bir işin yapılacağı süreyi değil, boşa giden süreye ve bu
sürenin zamanla azaltılmasına da yardımcı olur.
Ayrıca zaman etüdü yapılacak işin süre(zaman) standartlarının oluşturulması,
konusunda araştırmacılara ve yöneticilere yardımcı olur.
İŞ YÜKÜ ANALİZİ VE GÖZLENEBİLEN DAVRANIŞLAR
İş yükü analizinde en önemli konulardan biri gözlenebilen davranışlardır.
İş yükü analizi yapılacak konuda, analizin çerçevesi içerisinde kalan bütün
unsurları iş yükü açısından gözleyebilecek ortak değerleri ve yöntemleri
önceden doğru olarak tesbit etmek bize yapacağımız analizde önemli avantajlar
sağlar.
Eğer iş yükü analizi yaptığımız konudaki unsurları yeterince iyi gözleyemezsek
veya yöntemler geliştiremezsek analizin başarısı olumsuz yönde etkilenebilir.
İŞ YÜKÜ ANALİZİ ÇEŞİTLERİ
İş yükü analizlerinin ana teması insana (çalışanlara) yönelik iş yüklerinin tesbitidir.
Ancak son yıllarda insan temel olmak üzere bazı yeni iş yükü analizleri de gündeme
gelmiştir.
Bu iş yükü analizlerini şöyle sıralayabiliriz;
M. Muhammet KABAR
U Z M A N
[4]KABAR, M. Muhammet; Uluslararası İşletmelerde Yönetim-Organizasyon Politikaları ve
Stratejiler, Ankara, 2011, Sah; 45